Çanakkale Savaşı

Çanakkale Savaşı; deniz, kara ve küçük hava harekâtı ile bir bütün teşkil etmektedir. Deniz ile kara muharebeleri, birbirinden önemli, değerli sonuçlar doğuracaktır. İtilaf Devletleri (Fransa, İngiltere, Yeni Zelanda, Avusturalya); İstanbul ve Çanakkale boğazlarının kontrolünü ele geçirmek ve aynı zamanda Rusya’ya güvenli bir erzak tedarik ve askeri destek yolu açmak için başkent İstanbul’a ulaşmak istiyorlardı. Ancak tüm hedefleri ve saldırıları başarısızlıkla sonuçlanacaktı.

İlk Bombardıman 19 Şubat’ta

İlk bombardımanın 19 Şubat’ta başlamasının ardından özellikle de 19 Şubat ve 25 Şubat arasında yaşanan gelişmelerle, giriş tabyalarının geri hatta çekilmesi emrinin verilmesine neden olmuştur. Emri veren kişi Müstahkem Mevki Komutanı Cevat Çobanlı olmuştur. Bombardımanın başlangıç tarihi 19 Şubat kimlerine göre sıradan bir tarih olsa da İngilizler için bir anlam ifade etmekteydi. İngiltere ve Rusya müttefikliğinin olduğu 1807 senesinde Osmanlı Devleti ve Rusya savaş içerisindeydi. İngiltere, Rusya’ya destek olmak için Osmanlı sınırına donanma yollamıştı. Amiral Duckwort komutasında ilerleyen donanma Çanakkale önüne gelerek 19 Şubat tarihinde boğazı geçmiş ve İstanbul önüne gelmişti.  Prens Adaları’nın açıklarında bir ay kadar kalan donanma İstanbul yönetimini tehdit etse de saray tarafından umduğunu bulamamıştır.

Truva’ya Gönderme

Çanakkale Savaşı’nda ilk mermi Agamemnon zırhlısı tarafından atılmıştı. İlk bombanın bu zırhlıya attırılmasının da yine tarihi açıdan bir önemi vardı. Agamemnon, Homeros’un İlyada destanında Truva’ya saldıran ve Truva Atı ile bölgeyi ele geçiren Yunan kralının adıydı. İngilizler ve diğer düşman güçleri savaş süresi boyunca, kendilerini İlyada destanının Truva’ya gelen Yunan ordusu olarak görmüşlerdi. Bu noktada Türkleri de Truvalı olarak gördüklerinin mesajını iletmek istiyorlardı. Konu o dönemde Türk taraflarının da ilgisini çekmiş olup Yeni Mecmua içerisinde yayımlanan bir makaleye şu şekilde yansımıştı: “Truva bir hayaldi, Çanakkale gerçek!” Savaş sonrasında 31 Ekim 1918 tarihinde Mondros Mütarekesi de aynı Agamemnon zırhlısında imzalanmıştı.

Ulus Bilinci Oluşturan Yenilgi

18 Mart tarihinde yaşanan büyük yenilgisinin ardından İngiltere ve Fransa orduları, Gelibolu Yarımadası’na tekrar saldırdılar. Ancak bu saldırıda yalnız değillerdi. Yanlarında Avustralya ve Yeni Zelanda askerlerinden oluşan Anzac askerleri de vardı. 25 Nisan 1925 gününde 4 ayrı bölgeden çıkarma harekatı başlattılar. ‘’Son Centilmenler Savaşı’’ olarak da bilinen bu çıkarmanın başladığı o gün; 25 Nisan 1915’in hatırasına, her yıl 25 Nisan’da tören düzenlenmektedir. ‘Şafak Ayini’ denilen bu anma törenine Türkiye ev sahipliğinde 10 binden fazla Avustralya ve Yeni Zelanda vatandaşları ile farklı ülkelerin üst düzey diplomatları katılmaktadır. Çanakkale Savaşı sonrasında yaşanan muazzam yenilgi, Avustralyalıların ulus bilinci kazanmalarının etkenlerinden biri olarak gösterilmektedir.

İnsan Sevgisinin Galip Geldiği Savaş

Atatürk’ün, savaşta ölen Anzak askerlerine ve annelerine hitaben yazılmış olan mektubunun İngilizce tercümesi, Yeni Zelanda’nın başkenti Wellington’da bulunan Atatürk Anıtı’nda da yazılıdır.

“Bu memleketin toprakları üzerinde kanlarını döken kahramanlar! Burada bir dost vatanın toprağındasınız. Huzur ve sükûn içinde uyuyunuz. Sizler, Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız. Uzak diyarlardan evlâtlarını harbe gönderen analar! Gözyaşlarınızı dindiriniz. Evlâtlarınız bizim bağrımızdadır. Huzur içindedirler ve huzur içinde rahat uyuyacaklardır. Onlar, bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evlâtlarımız olmuşlardır.” Mustafa Kemal Atatürk, 1934

Büyük Önder Atatürk’ü, Çanakkale Şehitlerimizi ve Bugüne dek vermiş olduğumuz tüm aziz şehitlerimizi, 18 Mart Çanakkale Zaferi ve Şehitleri Anma Günü vesilesiyle, bir kez daha saygı ve şükranla anıyoruz.